TRUNG TÂM KIỂM SOÁT BỆNH TẬT TỈNH KHÁNH HÒA

Để chủ động phòng chống bệnh Chikungunya, Bộ Y tế khuyến cáo người trở về từ vùng dịch cần theo dõi sức khỏe trong vòng 12 ngày; nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường về sức khỏe (như sốt, đau khớp, nổi ban...) hãy đến cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị kịp thời.

Phối hợp hiệu quả các nhóm thuốc ARV trong điều trị bệnh nhân nhiễm HIV

27/10/2025

Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Khánh Hoà, tính đến quý III năm 2025, toàn tỉnh có 1.597 bệnh nhân HIV đang được điều trị bằng thuốc ARV, đạt 82,4% so với tổng số người nhiễm HIV còn sống được quản lý. Tất cả bệnh nhân đều được khám, kê đơn và theo dõi điều trị tại các cơ sở điều trị HIV/AIDS; nhiều trường hợp đã được chuyển về tuyến xã, phường, Trung tâm y tế khu vực để quản lý, giúp người bệnh thuận tiện tiếp cận dịch vụ.

Phối hợp hiệu quả các nhóm thuốc ARV trong điều trị bệnh nhân nhiễm HIV

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật hiện đang tham mưu Sở Y tế tỉnh hướng dẫn, đôn đốc, theo dõi, giám sát thực hiện kế hoạch số 3007/KH-UBND ngày 17/3/2025 của UBND tỉnh Khánh Hòa về phòng chống HIV/AIDS giai đoạn 2025-2030, hướng tới mục tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030 tại tỉnh Khánh Hoà.

Theo BS Tôn Thất Toàn – Phó giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Khánh Hòa, HIV là loại retrovirus, chỉ có thể nhân lên sau khi xâm nhập vào tế bào TCD4 của người.

Hiện nay có 5 nhóm thuốc ARV chính được sử dụng điều trị nhiễm HIV, bao gồm: NRTI (thuốc ức chế enzym phiên mã ngược nucleoside); NNRTI (thuốc ức chế enzym phiên mã ngược không nucleoside); PI (thuốc ức chế protease); INSTI (thuốc ức chế enzym integrase - ức chế giai đoạn chuyển sợi) và nhóm thuốc ức chế capsid.

Tại Việt Nam, 4 nhóm thuốc đang được sử dụng phổ biến là NRTI (có TDF, AZT (ZDV), 3TC, ABC, FTC, TAF); nhóm NNRTI (có EFV, NVP, RPV); nhóm PI (có ATV, DRV, LPV, RTV); nhóm INSTI (có DTG, RAL, CAB).

Trong đó thuốc RTV được sử dụng với các thuốc ARV khác trong nhóm để tăng cường hiệu quả của các thuốc này, việc phối hợp này được viết tắt là PI/r.

Về nguyên tắc phối hợp các nhóm thuốc, các phác đồ ARV kết hợp 03 loại thuốc điều trị HIV thuộc ít nhất hai nhóm khác nhau là nguyên tắc nền tảng trong điều trị HIV. Liệu pháp phối hợp này giúp ức chế quá trình nhân lên của vi rút, giảm nguy cơ HIV phát triển tình trạng kháng thuốc.

Các phác đồ này được chỉ định cho hầu hết các trường hợp điều trị ARV. Sự phối hợp thuốc trong một phác đồ được thực hiện theo công thức: 2 NRTIs + INSTI; 2 NRTIs + NNRTI hoặc 2 NRTIs + PI/r (PI tăng cường).

BS. Tôn Thất Toàn nhấn mạnh: “Mục đích của điều trị bệnh nhân HIV là ức chế tối đa và lâu dài quá trình nhân lên của vi rút HIV trong cơ thể, phục hồi hệ thống miễn dịch, giảm nguy cơ mắc và tử vong do các bệnh liên quan HIV, đồng thời dự phòng lây truyền HIV sang người khác, đặc biệt là bạn tình hoặc bạn chích và mẹ truyền sang con.”

Việc bắt đầu điều trị ARV càng sớm càng tốt sau khi chẩn đoán HIV là yếu tố quan trọng giúp cải thiện tiên lượng và giảm nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng. Với phương châm “điều trị ngay khi phát hiện”, bệnh nhân được hỗ trợ tuân thủ điều trị hàng ngày, liên tục, suốt đời.

Trước khi điều trị ,bệnh nhân sẽ được khám phát hiện các bệnh nhiễm trùng cơ hội, bệnh đồng nhiễm như lao, viêm gan B, C và các bệnh không lây nhiễm (tăng huyết áp, đái tháo đường…). Bệnh nhân được xét nghiệm CD4, đánh giá tương tác thuốc và lựa chọn phác đồ phù hợp.

*CBYT tư vấn xét nghiệm HIV cho khách hàng*

Các bác sĩ sẽ tư vấn lợi ích, sự cần thiết tuân thủ điều trị, tác dụng không mong muốn cho người bệnh, người chăm sóc nhất là người chăm sóc cho trẻ em; tư vấn giới thiệu người bệnh đến các dịch vụ can thiệp giảm hại phù hợp, tư vấn xét nghiệm HIV cho vợ/chồng/bạn tình/bạn chích, con của mẹ nhiễm HIV, anh/chị/em của trẻ nhiễm HIV. Tư vấn hỗ trợ bộc lộ tình trạng nhiễm HIV đối với trẻ em có sự tham gia của người chăm sóc.

BS Tôn Thất Toàn lưu ý, người bệnh được chẩn đoán HIV nên bắt đầu điều trị ARV càng sớm càng tốt sau khi được đánh giá lâm sàng và sẵn sàng điều trị ARV. Đối với những trường hợp cần trì hoãn điều trị ARV phải được bác sĩ phân loại và đưa ra thời điểm bắt đầu điều trị ARV phù hợp nhất có thể để có lợi cho sức khoẻ người bệnh.

Cùng với sự phát triển của y học, việc phối hợp các nhóm thuốc ARV ngày càng linh hoạt, hiệu quả và ít tác dụng phụ hơn. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất vẫn là sự tuân thủ điều trị tuyệt đối của người bệnh và sự đồng hành của cộng đồng trong việc xóa bỏ kỳ thị, tạo môi trường hỗ trợ để người nhiễm HIV sống khỏe, sống có ích.

Tường Huân

Tin tức liên quan