Khánh Hòa tăng cường năng lực tuyến cơ sở trong quản lý bệnh không lây nhiễm

Khánh Hòa tăng cường năng lực tuyến cơ sở trong quản lý bệnh không lây nhiễm

Trong hai ngày 29/10 và 30/10/2025, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Khánh Hòa phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Viện Pasteur Nha Trang đã tổ chức hoạt động giám sát, hỗ trợ quản lý bệnh không lây nhiễm (KLN) tại các trạm y tế xã, phường thuộc khu vực Cam Lâm và Cam Ranh. Hoạt động hướng đến mục tiêu nâng cao năng lực cho tuyến y tế cơ sở trong công tác phát hiện sớm, quản lý và điều trị hai bệnh mạn tính phổ biến là bệnh tăng huyết áp (THA) và đái tháo đường (ĐTĐ).

Thực trạng quản lý bệnh tại địa phương

Theo báo cáo của TTYT khu vực Cam Ranh, tổng số bệnh nhân THA được phát hiện đến nay là 9.760 người, trong đó có 146 ca mới trong kỳ báo cáo tháng 9. Hiện có 5.991 người (61,4%) được quản lý thường xuyên; trong số này, 3.262 người (54,4%) được khám và cấp thuốc và 2.581 người (79,1%) đạt được huyết áp mục tiêu.

Đối với bệnh ĐTĐ, ghi nhận 3.022 bệnh nhân, trong đó có 49 ca mới, có 1.779 bệnh nhân (58,9%) đang được quản lý và 859 người (76,4%) đạt mục tiêu điều trị.

Báo cáo của TTYT khu vực Cam Lâm cho thấy, tổng số bệnh nhân THA là 9.458 người, trong đó 149 ca mới. Hiện có 3.750 bệnh nhân (39,6%) đang được quản lý, 3.262 người (87,0%) được khám và cấp thuốc trong tháng, và 1.446 bệnh nhân (44,3%) đạt huyết áp mục tiêu. Với ĐTĐ, TTYT khu vực Cam Lâm ghi nhận phát hiện 2.167 bệnh nhân, trong đó 39 ca mới, 935 người (43,1%) đang được quản lý và 390 người (65%) đạt mục tiêu điều trị.

Đoàn công tác đã trực tiếp hỗ trợ, hướng dẫn chuyên môn tại các trạm y tế xã/phường: Cam Thành Nam, Cam Nghĩa, Suối Tân và Cam Tân. Tại đây, đoàn tập trung đánh giá tình hình triển khai công tác quản lý bệnh KLN, đồng thời hướng dẫn cán bộ y tế tuyến xã, phường trong việc thực hành kê đơn đúng phác đồ, tư vấn thay đổi hành vi cho bệnh nhân, và quản lý dữ liệu trên hệ thống báo cáo điện tử.

Đoàn công tác ghi nhận sự phối hợp tích cực giữa UBND xã/phường, TTYT khu vực và các trạm y tế xã, phường. Một số địa phương đã chủ động thành lập Ban chỉ đạo phòng, chống bệnh KLN, đồng thời chủ động lập danh sách người dân từ 40 tuổi trở lên để thực hiện sàng lọc định kỳ.

Cơ sở vật chất và thuốc men được đảm bảo

Các trạm y tế xã, phường được đánh giá là đã đáp ứng tương đối tốt về trang thiết bị phục vụ khám sàng lọc và điều trị. Hầu hết đều có máy đo huyết áp điện tử và cơ học, đảm bảo độ chính xác khi theo dõi bệnh nhân.

Nguồn thuốc điều trị cũng được cung ứng đầy đủ. Đối với bệnh THA, trạm có đủ bốn nhóm thuốc cơ bản: lợi tiểu, chẹn Beta giao cảm, chẹn kênh Calci và ức chế men chuyển. Đối với bệnh ĐTĐ, có sẵn hai nhóm thuốc chính là Metformin và Gliclazide. Việc đảm bảo thuốc men và trang thiết bị giúp người dân được điều trị và theo dõi hiệu quả ngay tại tuyến y tế cơ sở, góp phần giảm tải cho bệnh viện tuyến trên.

Nỗ lực phòng chống bệnh không lây nhiễm

Hoạt động phòng chống bệnh KLN tại các địa phương trong thời gian qua được triển khai hiệu quả nhờ sự hỗ trợ tích cực của WHO và Viện Pasteur. Các tổ chức này đã cung cấp tài liệu chuyên môn, hướng dẫn kỹ thuật và hỗ trợ ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, báo cáo số liệu. Song song đó, công tác truyền thông và sàng lọc cộng đồng được lồng ghép trong nhiều chương trình y tế khác, giúp nâng cao nhận thức của người dân về vai trò của phòng bệnh và tuân thủ điều trị.

Tuy nhiên, hoạt động cũng gặp không ít khó khăn và hạn chế: việc sáp nhập địa giới hành chính ở một số địa phương khiến công tác thống kê, báo cáo và sàng lọc bị gián đoạn; nhiều người dân vẫn chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của việc phát hiện sớm và dự phòng các yếu tố nguy cơ bệnh KLN; tỷ lệ người bệnh đến khám và điều trị tại trạm y tế xã còn thấp, một phần do tâm lý muốn điều trị ở tuyến trên và ảnh hưởng của chính sách thông tuyến khám chữa bệnh. Ngoài ra, hệ thống phần mềm quản lý bệnh chưa đồng bộ, gây khó khăn cho việc xuất báo cáo và tổng hợp dữ liệu.

Để nâng cao chất lượng công tác quản lý và điều trị bệnh KLN trong thời gian tới, đoàn công tác kiến nghị CDC Khánh Hòa tiếp tục phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, TTYT khu vực và trạm y tế trong hoạt động sàng lọc, phát hiện sớm, quản lý và điều trị bệnh THA, ĐTĐ. Đồng thời, cần tuân thủ nghiêm phác đồ điều trị theo Quyết định 5904/QĐ-BYT của Bộ Y tế, đảm bảo theo dõi sát diễn biến bệnh, đạt mục tiêu điều trị ổn định. Cán bộ y tế cần ghi nhận chính xác chỉ số huyết áp, tránh làm tròn số và đặc biệt lưu ý đo, theo dõi huyết áp của bệnh nhân mắc ĐTĐ để kịp thời điều chỉnh điều trị.

Minh Hằng